İbn Həcər Əsqəlani və təvəssül

 İbn Həcər əl-Əsqəlani, “Təhzib ət-Təhzib” (4 cilddə), 4-cü cild, 398-ci səhifə, Beyrut çapı

    

وقال الحاكم سمعت أبا علي النيسابوري يقول كنت في غم شديد فرأيت النبي صلى الله عليه وآله في المنام كأنه يقول لي صر إلى قبر يحيى بن يحيى واستغفر وسل تقض حاجتك فاصبحت ففعلت ذلك فقضيت حاجتي.

Hakim Nisaburi (Nisaburi) dedi ki, Əbu Əli Nisaburinin belə dediyini eşitdim: Mən son dərəcə sıxıntılı idim. Yuxuda Peyğəmbərimizi (s) gördüm, mənə dedi ki, Yəhya b. Yəhyanın qəbrinə get, istiğfar elə və onun vasitəsilə kömək istə, o zaman problemin həll olacaq. Əbu Əli Nisaburi dedi ki, mən belə etdim və səhəri gün mənim problemim həll oldu.

“Təhzib ət-Təhzib” (12 cilddə), 11/261
Digər onlayn mənbə
Qeyd: İbn Həcər bunu Yəhya b. Yəhyanın tərcümeyi halında qeyd etmişdir. Bununla bərabər, bir çox alimin Yəhya b. Yəhya barədə xoş sözlərini nəql etmişdir.

وروى ابن أبي شيبة بإسناد صحيح من رواية أبي صالح السمان عن مالك الداري – وكان خازن عمر – قال ‏”‏ أصاب الناس قحط في زمن عمر فجاء رجل إلى قبر النبي صلى الله عليه وسلم صلى الله عليه وسلم فقال‏:‏ يا رسول الله استسق لأمتك فإنهم قد هلكوا، فأتى الرجل في المنام فقيل له‏:‏ ائت عمر ‏”‏ الحديث‏.‏

وقد روى سيف في الفتوح أن الذي رأى المنام المذكور هو بلال بن الحارث المزني أحد الصحابة، وظهر بهذا كله مناسبة الترجمة لأصل هذه القصة أيضا والله الموفق‏.

İbn Əbi Şeybə səhih sənədlə Əbu Salehdən, o da Malik əd-Dardan (Ömərin xəzinədarı) nəql edir: Ömərin dövründə qıtlıq yaranmışdı. Bir kişi Peyğəmbərin (s) qəbri üzərinə gələrək dedi: “Ey Allahın elçisi! Ümmətin həlak olur, onlar üçün yağış yağmasını istə!” Sonra yuxuda ikən o kişiyə Ömərin yanına getməsini tapşırdı…”

Seyfin “əl-Fütuh” əsərində qeyd etdiyinə görə, həmin yuxunu görən şəxs Peyğəmbərin (s) səhabələrindən olan Bilal ibn Haris olmuşdur.

“Fəth əl-Bari”, 2/412 (bəzilərində 2/495)
Sünni alimlərinin fikirləri, Sünni hədisləri Kateqoriya: | Bir şərh yazın

İbn Teymiyyənin qəbrindən götürülmüş torpağın şəfası

       Vəhhabilər və nəsibilər Əhli Beytin (ə) qəbirlərinin müqəddəs torpağına təvəssülün şirk olmağı barədə boş-boş sözləri ilə bu mövzuda elmi az olan müsəlmanların qəlblərinə şübhə salırlar. Bir çox sünni tədqiqatçılar, həmçinin şiə alimləri bu mövzuda dəlillər gətirsələr də, vəhhabilər qəbul etmirlər.

       Bəs görəsən İbn Teymiyyəni “müqəddəs” qəbri barədə nə düşünürlər? Ona təbərrük halaldır və şəfalıdır?

       İbn Teymiyyənin qəbir tozu konyunktiviti (göz qapağı selikli qişasının iltihabı) müalicə edir. Yanlış oxumadınız. Bəli, bəli, İbn Teymiyyənin qəbir tozu şəfalı imiş. Amma Əhli Beytin (ə) qəbirlərinə təbərrük haramdır!!!

       İbn Nəsir əl-Din Dəməşqi (ö. 842-ci il) “İbn Teymiyyənin kafir olduğunu deyənlərə ətraflı cavab” kitabı, səh. 135

       البطايحي المزي أخبرني بشيء غريب قال كنت شابا وكانت لي بنت حصل لها رمد وكان لنا اعتقاد في ابن تيمية وكان صاحب والدي ويأتي إلينا ويزور والدي فقلت في نفسي لآخذن من تراب قبر ابن تيمية فلأكحلها به فإنه طال رمدها ولم يفد فيها الكحل فجئت إلى القبر فوجدت بغداديا قد جمع من التراب صررا فقلت ما تصنع بهذا قال أخذته لوجع الرمد أكحل به أولادا لي فقلت وهل ينفع ذلك فقال نعم وذكر أنه جربه فازددت يقينا فيما كنت قصدته فأخذت منه فكحلتها وهي نائمة فبرأت

       İbn Haci bu rəvayəti Bətaihi əl-Mizzidən danışır:

       Mən gənc olanda qızımın gözlərində konyunktivit problemi var idi. Biz İbn Teymiyyəyə inanırdıq və o əvvəllər atamı ziyarət üçün bizə gəlmişdi. Öz-özümə dedim ki, mən onun qəbrindən torpaq götürüb qızımın gözünə qoymalıyam. İbn Teymiyyənin qəbrinə gəlib çatanda bir bağdadlı kişinin ibn Teymiyyənin qəbrindən çoxlu torpaq götürdüyün gördüm. Mən onun bu torpağı nə edəcəyini soruşdum. O mənə övladlarının gözlərində konyunktivit olduğunu dedi. Mən bunun xeyir edib-etmədiyini xəbər aldım. O dedi ki, əvvəllər istifadə edib. Bundan sonra mən bu torpaqdan qızıma apardım və o yatarkən gözlərinə qoydum və o sağaldı.

       İbn Nəsir əl-Din Dəməşqinin kitabını onlayn oxumaq üçün BURAYA DAXİL OLUN.  

       Ey Əhli Beyti (ə) şiələrdən çox sevdiyini iddia edənlər!  İbn Teymiyyənin qəbrindən götürülmüş torpaq şəfalı ola bilər, ancaq İmam Hüseynin (ə) qəbrindən götürülmüş torpaq yox?

Əhli-sünnə və təbərrük Kateqoriya: | Bir şərh yazın

Əbu Həbib və İmam Rza (ə)

وروى الحاكم عن محمد بن عيسى عن أبي حبيب قال رأيت النبي في المنام في المنزل الذي ينزل الحجاج ببلدنا فسلمت عليه فوجدت عنده طبقا من خوص المدينة فيه تمر صيحاني فناولني منه ثماني عشرة فتألوت أن أعيش عدتها فلما كان بعد عشرين يوما قدم أبو الحسن علي الرضا من المدينة ونزل ذلك المسجد وهرع الناس بالسلام عليه فمضيت نحوه فإذا هو جالس في الموضع الذي رأيت النبي جالسا فيه وبين يديه طبق من خوص المدينة فيه تمر صيحاني فسلمت عليه فاستدناني وناولني قبضة من ذلك التمر فإذا عدتها بعدد ما ناولني النبي في النوم فقلت زدني فقال لو زادك رسول الله لزدناك

Həkim (Nisaburi) Muhəmməd b. İsadan, o da Əbu Həbibdən belə rəvayət etmişdir:

“Yuxumda Peyğəmbəri (s) şəhərimizdəki hacıların qonaqladıqları yerdə gördüm. Ona salam verdim. Qarşısında Mədinədə xurma yarpağından düzəldilmiş bir tabağın içində Seyhani deyilən xurma olduğunu gördüm. Mənə o xurmalardan 18 ədəd verdi. Səhər tezdən qalxdığım zaman yuxumu mənə verilən xurma sayı qədər ömrümün qaldığı şəklində təvil etdim. Bu yuxudan 20 gün sonra Əbül-Hüseyn Əli Rza (ə) Mədinədən gəlib yuxuda Hz.Peyğəmbəri (s) gördüyüm məsciddə oturdu. Xalq ona salam verməyə getdi. Mən də ona tərəf getdim. Baxdım ki, yuxuda gördüyüm Hz.Peyğəmbərin (s) yerində oturub. Qarşısında Mədinənin xurma yarpağından hörülmüş bir tabağın içində Seyhani xurmaları var. Ona salam verdim. Məni özünə doğru yaxınlaşdırdı və o xurmalardan bir ovuc mənə verdi. Sayıb gördüm ki, yuxuda Hz.Peyğəmbərin (s) mənə verdiyi xurmaların sayı qədərdir. Ona “Bundan daha artığını ver” dedim. “Rəsulallah (s) bundan artığını sənə versəydi, biz də sənə artığını verərdik” – deyərək gördüyüm yuxuya işarə etdi.

İbn Həcər əl-Heytəmi əl-Məkki, “əs-Səvaiq əl-Mühriqə”, 2/594
Əhli-sünnə mənbələrində İmamların həyatı Kateqoriya: | Bir şərh yazın

Şəqiq əl-Bəlxi və İmam Musa əl-Kazım (ə)

ومن بديع كراماته ماحكاه ابن الجوزي والرامهرمزي وغيرهما عن شقيق البلخي أنه خرج حاجا سنة تسع وأربعين ومائة فرآه بالقادسية منفردا عن الناس فقال في نفسه هذا فتى من الصوفية يريد أن يكون كلا على الناس لأمضين إليه ولأوبخنه فمضى إليه فقال يا شقيق اجتنبوا كثيرا من الظن إن بعد الظن إثم الحجرات 12 الآية فأراد أن يحالله فغاب عن عينيه فما رآه إلا بواقصة يصلي وأعضاؤه تضطرب ودموعه تتحادر فجاء إليه ليعتذر فخفف في صلاته وقال وإني لغفار لمن تاب وآمن طه 28 الآية فلما نزلوا زبالة رآه على بئر فسقطت ركوته فيها فدعا فطغى الماء له حتى أخذها فتوضأ وصلى أربع ركعات ثم مال إلى كثيب رمل فطرح منها فيها وشرب فقال له أطعمني من فضل ما رزقك الله تعالى
فقال يا شقيق لم تزل نعم الله علينا ظاهرة وباطنة فأحسن ظنك بربك فناولنيها فشربت منها فإذا سويق وسكر ما شربت والله ألذ منه ولا أطيب ريحا فشبعت ورويت وأقمت أياما لا أشتهي شرابا ولا طعاما ثم لم أره إلا بمكة وهو بغلمان وغاشية وأمور علىخلاف ما كان عليه بالطريق

Həzrət Musa əl-Kazımın (ə) qəribə kəramətlərindən biri də İbn Cəvzi, Ram Hürmüsi və başqalarının Şəqiq əl-Bəlxidən rəvayət etdikləridir. Şəqiq hicrətin 149-cu ilində Həcc səfərinə çıxarkən onu (İmam Musanı) Qadisiyyədə xalqdan ayrılmış, tənha halda gördükdə “Bu, ola bilsin sufilərdən olan bir gəncdir. Yolda başqalarına yük olmaq istəyir. Onu qınamaq üçün yanına gedim.” – deyir.  Şəqiq onun yanına gedərkən, Musa (ə) ilahidən onun məqsədini başa düşərək “Ey Şəqiq!” deyə səslənərək, “Çox zənnə-gümana qapılmaqdan çəkinin. Şübhəsiz ki, zənnin bəzisi günahdır.” (əl-Hucurat, 12)  Qurani Kərim ayəsini oxudu.  Şəqiq onun haqqındakı bu pis zənnindən ötrü halallşmaq istəsə də, Musa (ə) gözündən itdi. Onu ancaq Vaqisə deyilən yerdə namaza durduğunu, bədəninin titrədiyini və gözlərindən yaş axdığıı gördü. Üz istəmək üçün yanına gəldikdə, namazını tez bir zamanda qılıb Qurani-Kərimdən “Mən, həqiqətən də, tövbə edib, iman gətirib yaxşı işlər görən, sonra da doğru yolu tutanları bağışlayıram.” (Taha, 82) ayəsini oxudu.  

Yoldaşları ilə Zimalə deyilən yerdə dayandıqlarında, Şəqiq onu bir quyu başında gördü. Dəstəmaz aldığı su qabı quyuya düşdü. Hz.Musa əl-Kazım (ə) dua etdi. Ta ki, su quyunun başına qədər daşıb qab suyun üzərinə çıxana qədər. Qabla dəstəmaz aldı. Dörd rəkət namaz qıldıqdan sonra bir qum yığınından bir miqdar götürüb qaba tökdü. Ondan su içdi. Şəqiq ona “Allah Təalanın sənə verdiyi ruzunun artığını mənə yedir” söyləyincə, Musa (ə) dedi ki:

“Ey Şəqiq! Allahın bizə ehsan etdiyi gizli və aşkar nemətləri davamlıdır. Zənnini Rəbbinə qarı gözəl eylə”.

Şəqiq dedi: “Mənə qabını verdi. Ondan içdim. Gördüm ki, səvik (tavada yağla qızardılmış yol yeməyi) ilə şəkərdir. Allaha and olsun ki, ondan daha ləzzətli, ondan daha xoş ətirli bir şey içmədim. Məndə olan həm aclıq, həm də susuzluqdan əlamət qalmadı. Bir neçə gün boyunca nə yemək, nə də içmək istədim.  Sonra Hz.Musanı (ə) yoldakı vəziyyətin əksinə olaraq ətrafında qulluqçuları, dostları ilə bo yerdə Məkkədə gördüm.”

İbn Həcər əl-Heytəmi əl-Məkki, “əs-Səvaiq əl-Mühriqə”, 2/591
Əhli-sünnə mənbələrində İmamların həyatı Kateqoriya: | Bir şərh yazın

ibn Xüzeymə İmam Rzanın (ə) ziyarətində

قال الحاكم في تاريخ نيسابور : وسمعت أبا بكر محمد بن المؤمل بن الحسن بن عيسى يقول : خرجنا مع إمام أهل الحديث أبي بكر بن خزيمة ، وعديله أبي علي الثقفي ، مع جماعة من مشايخنا ، وهم إذ ذاك متوافرون إلى زيارة قبر علي بن موسى الرضا (ع) بطوس ، قال : فرأيت من تعظيمه يعني ابن خزيمة لتلك البقعة وتواضعه لها ، وتضرعه عندها ما تحيرنا .

Həkim “Nuşapur tarixi” kitabında yazır: Məhəmməd ibn Müəmmilin [1] belə dediyini eşitdim: “Hədisşünas alim Əbu Bəkr Xüzeymə, yaxın dostu İbn Əli əs-Səqəfi və bir çox görkəmli elm adamları ilə birgə Tus şəhərinə, İmam Əli ibn Musa ər-Rzanın (ə) məzarını ziyarət etməyə getdik. Mən İbn Xüzeymənin bu məqbərəyə göstərdiyi ehtirama və oradakı yalvarışlarına heyran qalmışdım”. 

 تهذيب التهذيب ج7 ص 339 رقم 628 ط. دار الفكر / بيروت
“Təhzib ət-təhzib”, 7/339, №628, Dar əl-Fikr, Beyrut

 


[1] Məhəmməd ibn Müəmmil (vəfat-350) dövrünün dini rəhbəri, Nişapurun qabaqcıl elm adamlarından biri olmuşdur. Onun bəlağətli nitqi dinləyiciləri valeh edərdi. O, hədisşünasları bir yerə toplamaq məqsədi ilə «Hədisşünaslar evi» təsis etmiş və onların xərclərini öz öhdəsinə götürmüşdü. Hakim, Səid ibn Məhəmməd ibn Məhəmməd ibn Əbdan ondan hədis nəql etmişlər (“Siyər əlam ən-nübəla”, c. 16, səh. 23).
Sünni alimlərinin fikirləri Kateqoriya: | Bir şərh yazın

İbn Hibban və İmam Rza (ə) vasitəsilə təvəssül

     

مات على بن موسى الرضا بطوس من شربة سقاه إياها المأمون فمات من ساعته وذلك في يوم السبت آخر يوم سنة ثلاث ومائتين وقبره بسنا باذ خارج النوقان مشهور يزار بجنب قبر الرشيد قد زرته مرارا كثيرة وما حلت بي شدة في وقت مقامى بطوس فزرت قبر على بن موسى الرضا صلوات الله على جده وعليه ودعوت الله إزالتها عنى إلا أستجيب لي وزالت عنى تلك الشدة وهذا شيء جربته مرارا فوجدته كذلك أماتناالله على محبة المصطفى وأهل بيته صلى الله عليه وسلم الله عليه وعليهم أجمعين

 Əli ibn Musa ər-Rza (ə) Tus şəhərində Məmun Abbasinin ona içirtdiyi (zəhərli) şərbət nəticəsində dünyasını dəyişərək şəhid oldu. Onun məzarı böyük ziyarətgahdır. Mən o həzrətin (ə) məzarını dəfələrlə ziyarət etmişəm. Tusda olduğum zaman qarşıya hər hansı bir problem çıxdıqda Əli ibn Musa ər-Rzanın (ə) qəbrini ziyarət və problemimin həlli üçün dua edərdim. Nəticədə duam qəbul, problemim həll olardı. Tusda olduğum müddətdə bunu dəfələrlə təcrübədən keçirtdim. Allah, bizi bu dünyadan Məhəmməd (s) və onun Əhli-beytini (ə) sevərək aparsın.

İbn Hibban, “Kitab əs-Siqat”, 8/457, hədis 14411

Sünni alimlərinin fikirləri Kateqoriya: | Bir şərh yazın

əl-Qurtubi və təvəssül

Əbu Abdullah əl-Qurtubi “Əl Cami li Əhkəm əl-Quran” kitabında ən-Nisa surəsi 64-cü ayənin təfsirində yazır:

  

روى أبو صادق عن علي قال : قدم علينا أعرابي بعدما دفنا رسول الله صلى الله عليه وسلم بثلاثة أيام , فرمى بنفسه على قبر رسول الله صلى الله عليه وسلم وحثا على رأسه من ترابه ; فقال : قلت يا رسول الله فسمعنا قولك , ووعيت عن الله فوعينا عنك , وكان فيما أنزل الله عليك ” ولو أنهم إذ ظلموا أنفسهم ” الآية , وقد ظلمت نفسي وجئتك تستغفر لي . فنودي من القبر إنه قد غفر لك

“Əbu Sadiq Əlidən belə dediyini rəvayət edir:

Rəsulullahı (s) dəfn etdikdən üç gün sonra yanımıza bir bədəvi gəldi. Özünü Rəsulullahın (s) qəbri üzərinə atdı, qəbrin torpağını alıb başına səpdi və dedi:

Ya Rəsulallah! Sən dedin, biz dediyini dinlədik. Sən Allahdan aldın, biz səndən. Allahın sənə endirdikləri arasında bu ayə var: “…Əgər onlar nəfslərinə zülm etdikləri zaman…” (Ən Nisa: 64).  Mən də nəfsimə zülm etdim və mənim üçün Allahdan bağışlanma diləyəsən deyə sənin yanına gəldim. Qəbirdən “sən bağışlandın” deyə bir səs gəldi.”

əl-Qurtubi, “Əl Camiu li Əhkəm əl-Quran”, 5/429

Scan olunmuş səhifədə 6/439

Qurtubi Tövbə surəsinin 100-cü ayəsinin sonunda belə dua edir:

ولا حاد بنا عن طريقته وملته بحق محمد وآله

“(Allah) Muhəmməd və ailəsinin haqqı üçün, Bizi onun yolundan və onun dinindən ayırmasın”

“Tövbə” surəsi 100-cü ayənin təfsiri

Sünni alimlərinin fikirləri Kateqoriya: | Bir şərh yazın

Muhyiddin ən-Nəvəvi və təvəssül

Muhyiddin ən-Nəvəvi özünün “əl-Əzkər” (səh.179, Dar’ul-Mərifə, Beyrut) kitabında yazır:

وقد روى الإمام النووي في كتابه (( الأذكار )) عن العتبي ، وهو شيخ البخاري ، أن العتبي قال : (( كنت مرة بجوار قبر النبي إذ أقبل اعرابي فقال : السلام عليك يا رسول الله إني سمعت قول الله تعالى (ولو أنهم إذ ظلموا أنفسهم جاءوك فاستغفروا الله واستغفر لهم الرسول لوجدوا الله توابا رحيما ) وإني اتيتك يا رسول الله مستغفرا ذنبي مستشفعا بك الى ربي ، ثم أنشد يقول : يا خير من دفنت في الترب اعظمه فطاب من طيبهن القاع والأكم نفسي الفداء لقبر انت ساكنه فيه العفاف وفيه الجود والكرم ثم انصرف الأعرابي ، يقول العتبي : فأخذتني اغفاءة فأتاني رسول الله في الرؤيا يقول (( يا عتبي الحق الأعرابي وقل له لقد غفر الله لك )) .

Utbi rəvayət edir: Peyğəmbərin (s) qəbri yanında oturmuşdum. Bir bədəvi gəldi və dedi: “Əssələmu Aleykə Ya Rasulullah (s). Mən Allahın (Subhənəhu və Təala): “… Əgər onlar nəfslərinə zülm etdikləri zaman, sənin yanına gəlib Allahdan bağışlanma diləsəydilər və Rəsul da onlar üçün bağışlanma diləsəydi, Allahı tövbələri qəbul edən, mərhəmətli olaraq görərdilər.” – buyurduğunu eşitdim.

Mən də günahlarımdan tövbə edərək, Rəbbimə haqqımda şəfaət etmən üçün sənə gəldim.” Sonra (bu şeri) söylədi:

Ey yür üzündəki ağaların ən xeyirlisi və böyüyü,
Onların gözəl qoxularıyla yerüzünün alçaq və yüksək yerləri gözəlləşmişdir.
Nəfsim sənin məskun olduğun qəbrə fəda olsun.
Orada İffət, orada comərdlik və şərəf vardır.

Sonra bədəvi ayrılıb getdi, sonra yuxu mənə qalib gəldi, yuxuda Peyğəmbəri (s) gördüm və o dedi: “Ey Utbi, bədəviyə yetiş və ona Allahın onu bağışladığını müjdələ.”

Nəvəvi, “Dualar və zikrlər” (“Kitab əl-Əzkər”) , Həccin zikrləri babı – Türkcə

Sünni alimlərinin fikirləri Kateqoriya: | Bir şərh yazın

İbn Kəsir və təvəssül

    

وقد ذكر جماعة منهم الشيخ أبو منصور الصباغ في كتابه الشامل الحكاية المشهورة عن العتبي قال : كنت جالسا عند قبر النبي صلى الله عليه وسلم فجاء أعرابي فقال : السلام عليك يا رسول الله سمعت الله يقول ” ولو أنهم إذ ظلموا أنفسهم جاءوك فاستغفروا الله واستغفر لهم الرسول لوجدوا الله توابا رحيما ” وقد جئتك مستغفرا لذنبي مستشفعا بك إلى ربي ثم أنشأ يقول : يا خير من دفنت بالقاع أعظمه فطاب من طيبهن القاع والأكم نفسي الفداء لقبر أنت ساكنه فيه العفاف وفيه الجود والكرم ثم انصرف الأعرابي فغلبتني عيني فرأيت النبي صلى الله عليه وآله وسلم في النوم فقال : يا عتبي الحق الأعرابي فبشره أن الله قد غفر له

İçlərində “əş-Şəmil” kitabının sahibi Şeyx Əbu Mənsur əs-Səbbağın da olduğu bir qrup alim Utbidən bu məşhur hekayəni nəql etmişlər:

Utbi rəvayət edir: Nəbinin (s) qəbri yanında oturmuşdum. Bir bədəvi gəldi və dedi: “Əssələmu Aleykə Ya Rasulullah (s). Mən Allahın (Subhənəhu və Təala): “… Əgər onlar nəfslərinə zülm etdikləri zaman, sənin yanına gəlib Allahdan bağışlanma diləsəydilər və Rəsul da onlar üçün bağışlanma diləsəydi, Allahı tövbələri qəbul edən, mərhəmətli olaraq görərdilər.” buyurduğunu eşitdim. İstiğfar edərək, Rəbbimə haqqımda şəfaət etmən üçün sənə gəldim.” Sonra (bu şeri) söylədi:

Ey yür üzündəki ağaların ən xeyirlisi və böyüyü,
Onların gözəl qoxularıyla yerüzünün alçaq və yüksək yerləri gözəlləşmişdir.
Nəfsim sənin məskun olduğun qəbrə fəda olsun.
Orada İffət, orada comərdlik və şərəf vardır.

Sonra bədəvi ayrılıb getdi, sonra yuxu mənə qalib gəldi, yuxuda Nəbini (s) gördüm və o dedi: “Ey Utbi, bədəviyə yetiş və ona Allahın onu başığladığını müjdələ.”

  

 

Sünni alimlərinin fikirləri Kateqoriya: | 1 şərh

Hello world!

Welcome to WordPress.com. This is your first post. Edit or delete it and start blogging!

Təvəssül nədir? Kateqoriya: | 1 şərh